In de afgelopen 25 jaar heeft de Schaal voor Emotionele Ontwikkeling zich ontwikkeld tot een volwaardige, betrouwbare en gevalideerde schaal. Inmiddels is er de Schaal voor Emotionele Ontwikkeling – Revised² (SEO-R²). De schaal is uitgegroeid tot een onmisbaar instrument voor assessment in de beeldvorming, diagnostiek en ondersteuning bij mensen met een verstandelijke beperking. Als er naast de verstandelijke beperking ook nog sprake is van gedragsproblemen of een psychiatrische stoornis, dan helpt de SEO-R² om het gedrag van de persoon beter te begrijpen en kan de omgeving beter worden afgestemd op de basale behoeften van de persoon (Morisse, Sappok, De Neve en Došen, 2017).
Op basis van de SEO-R ontwikkelde Rachel de Groot het SEO-R Kleurenprofiel. Deze werkvorm bevat kaartjes met kleuren, illustraties en vragen. Hierdoor worden de deelnemers actiever betrokken. In Nederland wordt het kleurenprofiel gebruikt als discussie instrument in teams bij de beeldvorming van cliënten met een verstandelijke beperking. Eind 2017 kwam ook de Schaal voor Emotionele Ontwikkeling – Verkort (SEO-V) op de markt. Deze verkorte schaal heeft 8 domeinen in plaats van 13. Hierdoor neemt de afname minder tijd in beslag.
De SEO-R², de SEO-V² en het SEO-R kleurenprofiel zijn verschillende instrumenten die naast elkaar kunnen worden gebruikt.
Inleidende studiedag
Deze studiedag is bedoeld voor professionals die geen of weinig ervaring hebben met het afnemen van de SEO. Tijdens deze studiedag hoor je meer over de achtergrond van deze instrumenten en hoe je deze in de praktijk kunt gebruiken. Het doel van de dag is dat je na afloop kunt starten met het gebruik van de schalen. Als er tijdens het werken met de Schaal voor Emotionele Ontwikkeling nog vragen rijzen kunnen er vervolg trainingen worden gevolgd.
Ga zorgvuldig om met de afname van de SEO-R²
In de handleiding van de SEO-R² worden geen eisen gesteld ten aanzien van de zorgopleiding of het opleidingsniveau van de persoon die de schaal afneemt. Wel worden in de handleiding (pagina 32 en 33) eisen gesteld aan de kennis, vaardigheden en ervaring die de beoordelaar nodig heeft om de SEO goed te kunnen afnemem. Zo is het belangrijk, dat de persoon die de schaal afneemt:
- voldoende kennis heeft van de emotionele ontwikkeling en de ontwikkelingsdynamische benadering volgens prof. dr. Anton Došen
- kennis heeft van de algemene ontwikkelingspsychologie.
- de schaal eerst een aantal keer als oefening heeft afgenomen, voordat hij/zij de schaal bij een echte cliënt afneemt. Bij voorkeur oefen je onder begeleiding van een ervaren beoordelaar.
- de informanten (zoals ouders of begeleiders) uitleg en duidelijkheid kan verschaffen over de emotionele ontwikkeling en de SEO-R².
- de afname van de SEO-R² inbedt in een ruimere totaalvisie rond emotionele ontwikkeling.
Om deze reden zal FORTIOR bij deze scholing over de SEO-R² geen beroepsgroepen weigeren. Wel wil FORTIOR jou als deelnemer aan deze scholing op het hart drukken om zorgvuldig om te gaan met de afname van de SEO-R². Aangezien er aan deze studiedag geen toetsing is verbonden, is het je eigen professionele verantwoordelijkheid om in te schatten of je (na afloop van de training) in voldoende mate beschikt over de benodigde kennis en vaardigheden om de SEO-R² af te kunnen nemen.
Het programma van de studiedag bestaat uit een theoretisch en praktisch gedeelte. In de ochtend wordt de theoretische achtergrond behandeld waarbinnen de SEO-R², de SEO-V² en het SEO-R kleurenprofiel geplaatst moeten worden.
In de middag zijn er twee praktische workshops van ieder 1½ uur waaraan alle deelnemers van de studiedag kunnen deelnemen. De deelnemers worden uitgenodigd tot actieve deelname aan de workshop door eigen ervaring en praktijkvragen in te brengen. Gezien de duur van de workshops is het niet waarschijnlijk dat alle vragen (diepgaand) aan bod kunnen komen.
Thema’s van het ochtendprogramma:
- Wat is emotionele ontwikkeling?
- Neurobiologische achtergronden van emotionele ontwikkeling
- Fasen in emotionele ontwikkeling
- Opbouw van de SEO
- Wetenschappelijke onderbouwing
- Nut en noodzaak: het belang van werken met SEO
- Hoe vertaal je de uitkomsten van de SEO naar een begeleidingsstijl?
Workshop SEO-R² door Kari Andriessen
In deze workshop wordt het diagnostisch gebruik van de SEO-R² besproken: Hoe is de SEO-R² opgebouwd? Hoe neem je hem af? Hoe interpreteer je de resultaten en hoe kom je tot goede begeleidingsadviezen op basis hiervan? Wat heeft de diagnosticus nodig aan kennis en vaardigheden om het instrumen goed te kunnen gebruiken?
Workshop SEO-R kleurenprofiel door Hepie Henstra
Wat kun je met het SEO-R kleurenprofiel doen? In deze workshop laat de docent zien welke mogelijkheden het SEO-R kleurenprofiel heeft. Het instrument is door zijn kleurgebruik heel geschikt om met de mensen om de cliënt heen (verwanten en professionals) een inschatting te maken van de emotionele ontwikkeling van de cliënt. Hoe gaat dit in zijn werk? En hoe leidt het kleurenprofiel tot de optimale ondersteuning van de cliënt?
Cliëntgroep waarop deze studiedag betrekking heeft
De SEO-R² is ontwikkeld voor kinderen, jongeren en volwassenen met een ernstige, matige of lichte verstandelijke beperking en eventuele bijkomende stoornissen.
In bepaalde gevallen wordt de SEO-R² ook toegepast bij mensen met psychiatrische stoornissen of autisme en een normale begaafdheid.
Doelgroep voor deze studiedag
De studiedag is bedoeld voor professionals die nog weinig tot geen ervaring hebben met get afnemen van de Schaal voor Emotionele Ontwikkeling.
- psychologen, orthopedagogen, psychodiagnostisch medewerkers, verpleegkundig specialisten die werken met mensen met een verstandelijke beperking in hun eigen praktijk, in organisaties voor zorg aan mensen met een verstandelijke beperking, GGZ, verslavingszorg en forensische hulpverlening
- psychologen en orthopedagogen in het speciaal onderwijs.
Accreditatie
Accreditatie is toegekend door:
- Registerplein voor Psychodiagnostisch Werkenden voor 6 punten
- Accreditatiebureau NIP Kinder- en Jeugdpsycholoog (K&J) / NVO Orthopedagoog-Generalist (OG) (geldt ook voor SKJ) voor het volgend aantal punten:
- Herregistratie: 6 punten
- Opleiding – diagnostiek: 3 punten
- Het SKJ neemt de accreditatie van NIP K&J / NVO OG over. Voor deelname aan deze training krijg je 6 punten.
- Accreditatiebureau VSR (Verpleegkundig Specialisten Register) voor 6 punten
Certificaat en invoeren presentie
FORTIOR reikt aan het eind van de dag certificaten uit. Op het certificaat staan de accreditaties en hun ID-nummers vermeld.