EMOTIONELE ONTWIKKELING IN VERBINDING: ONDERSTEUNING VAN TEAMS
Tegenwoordig wordt er van uitgegaan dat het erg belangrijk is dat de omgeving en daarmee ook de begeleiding zich ‘goed genoeg’ afstemt op de basale emotionele behoeften van cliënten met een verstandelijke beperking en bijkomende GGZ-problemen. Hierbij is het nodig om zowel oog te hebben voor de kwetsbaarheid als voor de veerkracht van cliënten.
Dit stelt behandelaars en begeleiders voor een ingewikkelde opdracht. Handelingsverlegenheid en burn-out dreigen dan. Begeleiders kunnen (probleem)gedrag steeds beter diagnostisch plaatsen, bijvoorbeeld in een ontwikkelingsdynamisch kader. Maar ze hebben een probleem met de grote kloof die gaapt tussen de inschatting van de (emotionele) ontwikkeling van een cliënt en de vertaalslag naar het handelen van de begeleider.
In de praktijk en uit leertrajecten blijkt dat begeleiders hierbij het best gecoacht worden op een manier waarbij de thema’s stress- en emotieregulatie en mentalisatie centraal staan. Gedragsdeskundigen, teamcoaches en managers kunnen hun teams dan ook ondersteunen door ze op deze manier te coachen.
Erik De Belie heeft mentaliseren beschreven als een stapsgewijs en dynamisch proces. Op deze studiedag hoor je meer over mentaliseren als leidraad voor teamcoaching gericht op emotionele verbinding. Hierbij wordt de theorie levendig gemaakt aan de hand van praktijkvoorbeelden en video en krijgen de deelnemers tijd om te reflecteren over wat ze nodig hebben om deze manier van coachen zelf toe te passen. De dag wordt afgerond met MENTEMO: een reflectiespel over emotionele verbinding dat gebruikt wordt in het kader van teamcoaching.
MENTALISEREN
Došen (2014): “In de praktijk met mensen met een verstandelijke beperking wordt het mentalisatieconcept nog weinig toegepast. Zonder twijfel zou de behandeling gebaseerd op dit concept ook bij deze populatie goed van pas kunnen komen.”
Begeleiders van mensen met een verstandelijke beperking (en complexe problematiek) komen regelmatig voor hete vuren en diverse uitdagingen te staan. Volgens Erik De Belie is het belangrijk dat begeleiders deze uitdagingen ernstig nemen en aanvoelen welke intense stress en emoties ze oproepen. Dit doe je niet door emoties en stress weg te drukken, maar door ze te ervaren en te reguleren waardoor er ademruimte ontstaat om verder te mentaliseren. Mentaliseren, of emotioneel begrijpen, start met het indrukken van de pauzeknop en jezelf de ruimte gunnen om in het kader van ‘helpende beeldvorming’ stil te staan bij de betekenis van het gedrag van cliënten. Hierbij kan je gebruik maken van je eigen diagnostische kaders of methodieken en het ontwikkelingsdynamisch model.
Het is ook cruciaal dat je evenzeer aandacht heb voor je eigen gevoelens en gedachten die in het contact met deze cliënten opgeroepen worden, aangezien de zelfbeleving een grote invloed uitoefent op de manier waarop je emotioneel beschikbaar bent in de relatie met één of meerdere cliënten. Emotionele beschikbaarheid houdt in dat je op een milde manier aandacht hebt voor het combineren van sensitief aanvoelen met het bieden van structuur (houvast en ‘helpende grenzen) en het scheppen van ruimte voor de veerkracht van cliënten. Aangezien dit niet zo eenvoudig is, schenken we ook aandacht aan wat een begeleider nodig heeft om zich emotioneel beschikbaar af te stemmen.
Inhoud van de studiedag
De docent Erik De Belie geeft je tijdens deze dag concrete handvatten voor de ondersteuning van teams.
De volgende thema’s komen aan bod
- emotionele ontwikkeling in verbinding: de link met het ontwikkelingsdynamisch kader
- beroepskeuze en emotionele deskundigheid van begeleiders, met aandacht voor de kracht en kwetsbaarheid van hun eigen gehechtheidsstijlen
- stress en het reguleren van stress (tolerantievenster)
- mentaliseren: verbinding tussen buikgevoel en reflecterend hoofd
- mentaliseren als stapsgewijs en dynamisch proces
- wederzijdse emotionele beschikbaarheid: veilige basis/veilige haven
- MENTEMO: reflectiespel – kennismaken en spelen in deelgroepen
DOELGROEP
- psychologen, orthopedagogen, vaktherapeuten, teamleiders, managers en begeleiders die werken met mensen met een verstandelijke beperking in hun eigen praktijk, in organisaties voor zorg aan mensen met een verstandelijke beperking, GGZ, verslavingszorg en forensische hulpverlening
- psychologen, orthopedagogen, teamleiders, leraren en interne begeleiders in het speciaal onderwijs.
ACCREDITATIE
- Accreditatie is toegekend door het accreditatiebureau Kinder- en Jeugdpsycholoog NIP/NVO orthopedagoog-Generalisten voor het volgend aantal punten
- Herregistratie 6 punten
- Opleiding – behandeling 2 punten
- Opleiding – diagnostiek 0,5 punt
- Opleiding – overige taken, 05 pun
- Het SKJ neemt de accreditatie van NIP K&J / NVO OG over. Voor deelname aan deze training krijg je 6 punten.
CERTIFICAAT EN INVOEREN PRESENTIE
FORTIOR reikt aan het eind van de dag certificaten uit. Op het certificaat staan de accreditaties en hun ID-nummers vermeld.
Voor sommige registers van beroepsverenigingen, zoals bij NIP K&J / NVO OG, kwaliteitsregister Paramedici, KNGF, Register Vaktherapie en Registerplein, voert FORTIOR de presentie in. Hiervoor hebben wij het nummer nodig waarmee je in het register bent ingeschreven.
Als FORTIOR geen nummer van je heeft, dan kan de presentie niet worden ingevoerd. Zorg er dus voor dat je correcte nummer bekend is bij FORTIOR!