Leerlingen zijn het meest gemotiveerd en behalen de beste leerresultaten wanneer zij de lesstof aangeboden krijgen op een manier die het beste bij hen past. Dit vraagt van leraren om de lesstof te differentiëren. Hoewel differentiatie vaak als tijdrovend wordt ervaren, kan gedifferentieerd lesgeven juist ook veel tijd besparen doordat het het leerrendement verhoogt.
Opbrengst in het kort
Na deze workshop kunnen de deelnemers effectief differentiëren op meerdere aspecten die het leerrendement verhogen.
Tijdens de workshop worden diverse manieren van differentiatie besproken en geoefend, met eigen lesmateriaal zodat u het direct in de praktijk kunt brengen. Een eenvoudige en effectieve methode is differentiatie op leerniveau, waarbij eerst de basisstof wordt behandeld, gevolgd door een formatief toetsmoment. Op basis hiervan kunnen leerlingen herhalen of verrijken voordat de klassikale summatieve toets plaatsvindt. Een andere krachtige methode is differentiatie op denkniveau volgens de taxonomie van Bloom. Hierbij leert u vragen te stellen op zes niveaus: onthouden, begrijpen, toepassen, analyseren, evalueren en creëren. Deze vaardigheid is bijzonder effectief bij zelfstandig werken, omdat u terplekke vragen kunt aanpassen aan het niveau van de leerling door het gevraagde denkniveau van de vraag te verhogen dan wel te verlagen. Ook wordt getoond hoe ChatGPT hierbij optimaal ingezet kan worden. Daarnaast zijn er methoden zoals differentiatie op werktempo, begeleidingsbehoefte (pre- of re-teaching), leerstijl (bijvoorbeeld Kolb), leervoorkeur (bijvoorbeeld VALK) en interesse.
De deelnemers gaan aan de slag met hun persoonlijke ervaringen en uitdagingen, zodat al het geleerde direct toepasbaar is in de eigen lespraktijk. De inhoud van de workshop “Differentiëren in de les” wordt daarom vastgesteld in overeenstemming met de wensen van de school en de eigen ervaringen en leerwensen van de deelnemers. Vanwege dit maatwerk zal de uiteindelijke inhoud altijd uniek zijn, maar ter inspiratie zou kunnen worden gedacht aan de onderstaande leerdoelen. Let wel; we kunnen elke workshop verzorgen als enkele workshop of als onderdeel van een traject gedurende het schooljaar. Onderstaande leerdoelen zullen dan slechts het beginpunt zijn voor een dergelijk traject.
Mogelijke leerdoelen
- Wat differentiëren precies inhoudt
- De doelen van differentiëren
- De voorwaarden waaraan moet worden voldaan voordat kan worden begonnen met differentiëren
- Leerlingen clusteren
- Differentiëren op werktempo
- Differentiëren op leerniveau volgens het BHV-model
- Eenvoudig aan verrijkingsstof komen
- De taxonomie van Bloom
- De denkniveaus van Bloom gebruiken om te differentiëren
- Lesstof maken op alle denkniveaus
- Gebruik van ChatGPT
- Differentiëren op begeleidingsbehoefte
- Een verlengde instructie (reteaching) geven
- Preteaching verzorgen
- Differentiëren op interesse
- Differentiëren volgens de leervoorkeuren van VALK
- Differentiëren volgens de leerstijlen van Kolb
- Leerlingen te laten ervaren
- Leerlingen te laten overdenken
- Leerlingen te laten conceptualiseren
- Leerlingen te laten experimenteren
- Differentiëren inzetten om leerlingen te activeren
- … en nog veel meer…