De seksuele en emotionele ontwikkeling zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Door aandacht te besteden aan beide ontwikkelingsdomeinen bevorder je als zorgverlener de seksuele gezondheid van mensen met een verstandelijke beperking. Het risico op seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel misbruik wordt hiermee verkleind. Als je weet wat het emotioneel ontwikkelingsniveau is in relatie tot de seksuele ontwikkeling, kun je de ondersteuning bij seksuele hulpvragen beter afstemmen zodat de cliënt kan groeien in zijn ontwikkeling. Daarnaast wordt de kans groter dat je interventies effectief zijn.
Op de inleidende studiedag heb je al kennis gemaakt met de theorie over seksuele en emotionele ontwikkeling. Deze vervolgstudiedag gaat een stap verder: je gaat zelf aan de slag met de toepassing van die theorie bij cliënten uit je eigen werksituatie. Daarna komt bejegening ter sprake en ga je oefenen met het voeren van gesprekken over seksualiteit.
Praten over seksualiteit
Praten over seksualiteit is binnen zorgrelaties nog steeds niet vanzelfsprekend. Veel professionals weten zich geen raad met het onderwerp, ook niet als de cliënt er zelf over begint. Vaak is er sprake van angst voor de emoties die het praten over seks kunnen oproepen. Of men ervaart het praten over dit thema als een ongepaste nieuwsgierigheid. Soms leeft er nog de gedachte dat het beter is geen slapende honden wakker te maken. Dit zorgt ervoor dat thema’s op het gebied van seksualiteit niet concreet worden benoemd en dat er niet wordt doorgevraagd. Regelmatig wordt seksualiteit pas besproken als er sprake is van een seksueel probleem.
Ook bij mensen met een verstandelijke beperking maakt seksualiteit gewoon een onderdeel uit van hun leven. Het is dus heel belangrijk om seksualiteit bij mensen met een verstandelijke beperking bespreekbaar te maken. Het niet bespreekbaar maken van seksualiteit kan namelijk schadelijke gevolgen hebben, zowel voor de persoon zelf als voor zijn omgeving. Als er wel gesproken wordt over gevoelens op het gebied van seksualiteit, dan worden cliënten geholpen deze gevoelens beter te begrijpen en een plek te geven.
Voor het praten over seksuele onderwerpen zijn het pedagogisch begeleidingsgesprek seksualiteit en het drie Dimensie Model nuttige hulpmiddelen. Dit zijn namelijk gesprekstechnieken waarmee je gevoelige onderwerpen bespreekbaar kunt maken. Een ander nuttig hulpmiddel is het PLISSIT-model (Permission, Limited Information, Specific Suggestions, Intensive Therapy). Dit model helpt je bij het bepalen van de stappen in je begeleiding of behandeling. Op de studiedag komen deze modellen en gesprekstechnieken aan de orde.
Volgen van inleidende studiedag is sterk aanbevolen!
Deze studiedag is een vervolg op de studiedag ‘Seksuele en emotionele ontwikkeling: Het bevorderen van seksuele gezondheid.’ Het volgen van deze inleidende studiedag wordt sterk aanbevolen.