Schoolleiders in het primair onderwijs: een vergeten crisis

leestijd: 2 minuten
Het lerarentekort haalt al jarenlang de krantenkoppen, maar er is nóg een stille ramp gaande binnen het primair onderwijs die de kwaliteit en continuïteit van het onderwijs bedreigt: het schoolleiderstekort.

Volgens de Arbeidsmarktanalyse primair onderwijs 2021 heeft circa één op de twintig basisscholen geen directeur, en in de komende jaren stromen veel mensen uit door pensionering. Het schoolleiderstekort is zelfs procentueel groter dan het lerarentekort. En dat terwijl we de schoolleiders nu en in de toekomst hard nodig hebben, als onderwijskundig leiders, als inspiratoren voor het team, en als boegbeelden van de samenleving in het klein die een school toch ook is.

Waarom is er zo weinig aandacht voor de professionalisering en loopbaanontwikkeling van schoolleiders?

Schoolleiders worden al te lang als vanzelfsprekend beschouwd. Het is gemakkelijk om te denken dat schoolleiders er maar gewoon zijn, alles aankunnen en geen behoefte hebben aan ontwikkeling, uitdagingen en een stimulerende werkomgeving. Daar moet verandering in komen. We moeten de schoolleiders zien als de sleutelfiguren die ze zijn voor ons onderwijs, en blijven investeren in hun kwaliteit en vitaliteit.

Het recente cao-akkoord voor het primair onderwijs is een stap in de goede richting. Het akkoord voorziet in een forse investering in de beloning voor schoolleiders, waarmee de loonkloof tussen het primair en voortgezet onderwijs definitief wordt gedicht. Dit is een historische mijlpaal, waarvoor alle betrokken partijen lof verdienen. Maar het is niet genoeg. Er is meer nodig om het schoolleiderstekort aan te pakken en om het werken in het primair onderwijs aantrekkelijker te maken.

Wie is er verantwoordelijk voor de ontwikkeling van schoolleiders?

De vraag die al snel opkomt, is: wie bewaakt het professionele welzijn van de schoolleiders? Hier zijn veel verschillende partijen bij betrokken.

  • Schoolleiders moeten allereerst zelf actief hun leerdoelen stellen, hun leeractiviteiten kiezen, deelnemen aan intervisie, coaching en scholing, netwerken met collega’s en hun loopbaanmogelijkheden verkennen.
  • Besturen kunnen schoolleiders faciliteren met een passend opleidings- en begeleidingstraject, een stimulerende werkomgeving, een divers scholingsaanbod, netwerkmogelijkheden en loopbaanbegeleiding en -advies.
  • De overheid kan ondersteunen met financiering, regulering en stimulering van hun professionalisering en loopbaanontwikkeling.
  • Beroepsverenigingen spelen een belangrijke rol in het vertegenwoordigen en opkomen voor hun rechten en wensen op het gebied van professionalisering en loopbaanontwikkeling.

Met zoveel stakeholders en zonder duidelijke structuur kan de ontwikkeling van schoolleiders gemakkelijk verloren gaan. Daarom is samenwerking tussen de betrokken partijen nodig om een brede agenda voor de schoolleider in het primair onderwijs op te stellen. Deze agenda moet niet alleen reactief zijn in het oplossen van problemen, maar ook proactief anticiperen op de toekomst en kansen benutten.

Kijk verder:

Scholingen
Scholing

Veranderen en innoveren

Je bent leidinggevende in het onderwijs en staat voor een lastige taak: verandering en innovatie teweegbrengen in je school. Organisatieverandering is een vak apart; een vak dat je tijdens deze opleiding leert.

Tekst: oo.nl (Femke van Splunter)
Delen