Evaluatie meldcode West Veluwe Vallei: school als veilige haven

  • Kirstin Gerritsen

Inleiding

De aanleiding van dit project was de regionale ambitie die in 2020 is opgesteld betreft de
aanpak van huiselijk geweld en kindermishandeling. De regiogemeenten streven naar het
eerder en beter in beeld krijgen van kinderen binnen het onderwijs, welke slachtoffers zijn
van huiselijk geweld en/of kindermishandeling. Door middel van een onderzoek krijgen we
inzicht in wat het onderwijs nodig heeft, naast de wettelijke verplichting en naast alle regionale
stimulans, om de laatste hobbels in het werken met de meldcode nog te nemen. Door te
investeren is de verwachting dat we kinderen binnen het onderwijs eerder en beter in beeld
krijgen bij huiselijk geweld en/of kindermishandeling. In dit rapport concentreren we ons op
fase 1 en 2 van het project: het onderzoek.

Opzet

De cijfers in dit onderzoek zijn op basis van kwantitatief onderzoek (digitale enquête) en van
6 panelgesprekken. De digitale enquête is uitgezet onder alle basisscholen in de West Veluwe
Vallei. Het onderzoek is gehouden van eind november 2020 tot begin februari 2021. De
uitvraag was net gaande toen de tweede ‘lockdown’ in het kader van de coronapandemie
werd afgekondigd.

Maatschappelijk effect

Huiselijk geweld is geweld dat door iemand uit de huiselijke of familiekring van het
slachtoffer wordt gepleegd. Ongeveer 1,2 miljoen personen van 16 jaar of ouder hebben in
de voorgaande 12 maanden te maken gehad met huiselijk geweld. Kinderen van 0 tot en
met 17 jaar worden jaarlijks tussen de 90.000 en 127.000 blootgesteld aan een vorm van
kindermishandeling. Dat is ongeveer 3 procent van alle kinderen in Nederland. Tijdens de
eerste COVID-‘lockdown’ is er een flinke stijging te zien van kinderen die thuis onveilig waren,
naar schatting zo’n 14 op de 1.000 kinderen.

In de regio West Veluwe Vallei is de omvang van het maatschappelijk probleem terug te zien in
het beroep dat wordt gedaan op Veilig Thuis Gelderland Midden. Vanuit de regio West Veluwe
Vallei zijn bij Veilig Thuis Gelderland Midden in 2020 1143 meldingen binnen gekomen. In 2019
waren dat er 857. De omvang van het probleem wat ook wordt gesignaleerd, wordt hiermee
inzichtelijk. Echter: het onderwijs loopt statistisch zeer achter op de andere beroepsgroepen
met 17 meldingen in 2020 en 26 meldingen in 2019. Ondanks de aangepaste meldcode en de
lockdown laten de cijfers een daling zien in het aantal meldingen. Vanuit het project Handle
With Care is duidelijk dat er kinderen zijn betrokken bij huiselijk geweld. Zo is er in de periode
van december 2020 t/m februari 2021 in totaal 27 signalen doorgegeven aan scholen. Uit
contact met de scholen blijkt dat het niet altijd bekend was dat deze leerling opgroeit in een
onveilige thuissituatie.