Kwalitatief goed onderwijs valt of staat met een gemotiveerd onderwijsteam

Wat geldt voor de leerlingen in een groep, geldt ook voor het personeel op een school. Wanneer je werkt in een veilige omgeving, gemotiveerd en gezien wordt en elkaar helpt wordt het werkplezier verhoogd. Natuurlijk staat het lesgeven aan de leerlingen op de eerste plaats. Maar kwalitatief goed onderwijs geven valt of staat met een gemotiveerd en vakkundig onderwijsteam. Dit zorgt voor betere resultaten en beter resultaten zorgen voor gemotiveerde leraren én leerlingen. Een goed team heeft een gemeenschappelijke visie en er is een duidelijke overlegstructuur. Iedereen weet wat zijn taak is. Door deze manier van werken neemt het plezier van de leraar toe en groeit het teamwork.

Ruimte voor individuele ontwikkeling

Hoewel hier een belangrijke rol ligt voor de schoolleiding, kun je als onderwijsprofessional ook zelf het voortouw nemen als het gaat om het scheppen van een lerende omgeving, waar jij en je team van elkaar leren. Zo word je eigenaar van je eigen leerproces. Door individueel kennis op te doen worden er verschillende expertises de school in gehaald. Het wordt helemaal succesvol als deze kennis met collega’s gedeeld wordt, dan wordt er collectief geleerd van elkaars ervaringen. Zo groeit het teamwork.

Wat kan de schoolleiding doen om het leren van leraren en daarmee het collectief leren te bevorderen? Op de site van Wij-leren zegt emeritus hoogleraar Robert-jan Simons daar het volgende over:

‘De verschillende vormen van leren ondersteunen en de belemmeringen wegnemen die ervoor zorgen dat de beschreven processen niet plaats vinden. Meer concreet betekent dit:

• individuele docenten en docententeams stimuleren om hun praktijkervaringskennis te expliciteren, te delen en de resultaten van impliciet leren zichtbaar te maken
• individuele docenten en docententeams stimuleren om hun werksituaties te herinrichten / herorganiseren vanuit een impliciet leerperspectief
• individuele docenten en docententeams stimuleren om doelen en strategieën te bepalen voor het onderzoekend, theoretisch en kritisch leren en de resultaten daarvan zichtbaar te maken
• individuele docenten en docententeams stimuleren om deel te nemen aan coaching en opleidingen die aansluiten bij hun professionaliseringsdoelen en –strategieën en de resultaten daarvan zichtbaar te maken
• individuele docenten en docententeams stimuleren om in horizontale en verticale netwerken te participeren om ervan te leren en de resultaten daarvan zichtbaar te maken
• individuele docenten en docententeams stimuleren om de resultaten van hun leren naar buiten te brengen in de vorm van publicaties, instrumenten, tools, actieplannen, bijdragen aan team- en organisatieverandering e.d.
• individuele docenten en docententeams stimuleren om te streven naar gedeelde uitkomsten van leren en deze expliciet te maken

Het kan dus gaan om leiderschapsactiviteiten als:

• het organiseren van studiedagen;
• het indelen van groepen;
• het geven van taakuren;
• het beschikbaar stellen van beloningen;
• het aantrekken van deskundigen en coaches;
• het formuleren van een leergerichte / leervriendelijke organisatievisie;
• het zelf uitstralen en voorleven van een lerende houding;
• het beschikbaar stellen van materialen (boeken, tijdschriften) en ruimtes;
• het organiseren van intervisie en intercollegiale observaties;
• het aangaan van relaties met actoren buiten de school (onderzoekers, theoretici, werkgevers, ouders, e.d.);
• het ruimte bieden voor het maken van fouten;
• het organiseren van ICT ondersteuning voor het collectieve leren;
• het betrekken van docenten bij het strategisch beleid van de school;
• het binnenhalen van leergerichte nieuwe docenten, enz. enz.

Ook betekent dit steeds proberen bij te dragen aan gevoelens van trots, ambitie, zelfvertrouwen, nieuwsgierigheid, tevredenheid, uitdaging en veiligheid.